De wetgeving over de bijzondere opsporingsmethoden wordt herzien. Naast een aantal algemene, minder ingrijpende aanpassingen en administratieve vereenvoudigingen, introduceert de wetgever ook een pak nieuwigheden zoals de oprichting van de Databank Stemafdrukken bij de politie, de introductie van de heimelijke zoeking in informaticasystemen tijdens gerechtelijke onderzoeken en de hervorming van de inkijkoperatie. We stippen de belangrijkste elementen kort aan.
Heimelijke zoeking in informaticasystemen
Het Wetboek van Strafvordering wordt uitgebreid met ‘de heimelijke zoeking in informaticasystemen’. Die is voorbehouden voor de onderzoeksrechter in het kader van het gerechtelijk onderzoek (
art. 90ter Sv.).
Artikel 90ter met betrekking tot het onderscheppen van telecommunicatie wordt trouwens grondig hervormd. Niet alleen is er de introductie van de heimelijke zoeking. De lijst van misdrijven waarvoor de maatregel mogelijk is (de zogenaamde taplijst) wordt uitgebreid.
Bevriezing gegevens
In het kader van het Cybercrimeverdrag wordt ‘de snelle bevriezing en onthulling van gegevens op verzoek van een derde Staat’ mogelijk. Dit moet voorkomen dat de gegevens beschadigd raken of verloren gaan.
Al is het de bedoeling dat alleen wordt gevraagd aan een persoon (of rechtspersoon) om bepaalde gegevens gedurende een bepaalde termijn veilig te bewaren. De gerechtelijke autoriteiten hebben op dat moment nog geen toegang tot die gegevens. De bewaarde gegevens moeten daarvoor nog worden overgemaakt aan de bevoegde gerechtelijke autoriteit volgens artikel 46bis of 88bis Sv.
Hiervoor worden 2 nieuwe artikels ingevoerd in het Wetboek van Strafvordering: artikel 39ter en 39quater.
Hervorming inkijkoperatie
De wetgeving op het gebied van de inkijkoperatie wordt hervormd (
art. 46quinquies en
89ter Sv.). Zo wordt het mogelijk gemaakt om gesloten voorwerpen (bv. slotvaste kastes of safes) te openen en voorwerpen mee te nemen. Met gesloten voorwerpen worden niet informaticasystemen bedoeld. Om laptops of smartphones te doorzoeken is nog steeds het bevelschrift van de onderzoeksrechter nodig. Maar de opsporingsdiensten mogen wel binnendringen in een systeem wanneer het enkel de bedoeling is een technisch hulpmiddel te plaatsen, te herstellen of terug te nemen in het kader van een observatie.
Ook de inkijkoperatie ten aanzien van informatiesystemen wordt ingevoerd, maar deze bevoegdheid wordt voorbehouden aan de onderzoeksrechter. Bij inkijkoperaties zullen informaticasystemen dezelfde bescherming krijgen als de woning.
Infiltratie op internet
Er wordt een specifieke maatregel ingevoerd voor interacties of infiltraties die uitsluitend op internet plaatsvinden. Een soepeler regime dan voor de infiltraties in de fysieke wereld, maar die soepelheid zal worden gecompenseerd doordat alle contacten moeten worden geregistreerd.
Databank Stemafdrukken
Er wordt een gegevensbank van stemafdrukken opgericht bij de politie om de identificatie van verdachten te vergemakkelijken bij het afluisteren ven communicatie (
art. 90ter Sv.). Bedoeling is om speurders tactische informatie te verschaffen, niet om juridisch bewijsmateriaal aan te leveren.
Concreet zullen speurders met behulp van software stemmen kunnen herkennen van verdachten en veroordeelden van wie de stemafdruk in de databank werd geregistreerd in het kader van dossiers waarvoor een telefoontap is goedgekeurd. Stemafdrukken van andere personen die betrokken zijn bij een telefoontap, zoals getuigen of toevallige betrokkenen, mogen niet worden aangemaakt of bewaard.